23/8/2006 ΟΜΙΛΙΑ Στο σχ. Νόμου «Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών όσον αφορά στην πρόσβαση στην…

Στο σχ. Νόμου «Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών όσον αφορά στην πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και ανέλιξη, στους όρους και στις συνθήκες εργασίας και άλλες συναφείς διατάξεις»

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, Οι ρυθμίσεις που περιέχονται στο σχ. Νόμου που συζητάμε σήμερα επιδιώκουν να προστατεύσουν από ανεπιθύμητες πλευρές της πραγματικότητας τους πολίτες και ιδιαίτερα το γυναικείο πληθυσμό, στον τομέα της εργασίας στη χώρα μας. Πρόκειται πράγματι για μια νομοθετική διευθέτηση που στόχο έχει την προστασία των εργαζομένων από συγκεκριμένες μορφές άνισης μεταχείρισης, λόγω φύλου, όσον αφορά στην πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και ανέλιξη και στους όρους και στις συνθήκες εργασίας. Για μας, η προστασία αυτή της πολιτείας προς τους εργαζόμενους είναι ύψιστο ζήτημα Δημοκρατίας και πολιτισμού και βεβαίως, ιδεολογική προτεραιότητα του κόμματός μας, όπως όλες οι Ελληνίδες και οι Έλληνες γνωρίζουν και από τα συγκεκριμένα μέτρα και νομοθετικές πρωτοβουλίες που πήραμε γι’ αυτό το στόχο.

Αναφέρω επιγραμματικά ότι μια σειρά από εφαρμοσμένες πολιτικές από το 1999 έως το 2003 στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για την Απασχόληση και με αξιοποίηση Κοινοτικών και Εθνικών πόρων για την αντιμετώπιση της αυξημένης ανεργίας των γυναικών, είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση αυτής της ανεργίας κατά 4.3%. Κύριοι Συνάδελφοι, Είναι σημαντικότατο βήμα η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 73/2002/ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο εσωτερικό μας δίκαιο όπως επιχειρείται με το παρόν σχέδιο Νόμου μολονότι, όπως παραδέχθηκε και ο Υπουργός, αυτή η προσαρμογή έχει αργήσει και θα μπορούσε να είχε γίνει τουλάχιστον πριν από ένα χρόνο, όπως επεσήμαναν και εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων στην επιτροπή. Εν πάση περιπτώσει το θέμα αυτό ολοκληρώνεται και μένει να δούμε, την εξ ίσου σημαντική πλευρά της εφαρμογής στην πράξη του νέου θεσμικού πλαισίου, αλλά και τη διεύρυνση των παρεμβάσεων του ελληνικού κοινοβουλίου στην κατεύθυνση της λήψης και άλλων μέτρων για ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στα ζητήματα της εργασίας και όχι μόνο. Γιατί, η ισότητα και η προστασία της, δεν αρκεί να είναι νομοθετικά κατοχυρωμένη στο επίπεδο των γενικών κανόνων. Χρειάζονται επί μέρους και σε όλους τους τομείς, ενεργητικά μέτρα προώθησής της, έλεγχο των δικλείδων ασφαλούς εφαρμογής της και παράλληλα μόνιμο προσανατολισμό στην ιδεολογική αποδοχή της έννοιας αυτής από το σύνολο της κοινωνίας. Αναγνωρίστηκε από το σύνολο των εισηγητών και των ομιλητών, τόσο στην αρμόδια Επιτροπή όσο και σήμερα η ανάγκη αυτή. Πρέπει να πω όμως ότι για να είμαστε ουσιαστικοί και συνεπείς με τις δηλώσεις μας οφείλουμε να ονοματίζουμε συγκεκριμένες ελλείψεις λόγω των οποίων η ανισότητα επιβιώνει και θίγει βάναυσα κυρίως τον γυναικείο πληθυσμό της χώρας. Το αποκρουστικό πρόσωπο της ανισότητας και των διακρίσεων φαίνεται όλο και πιο έντονο στο θέμα της ανεργίας. Το σημαντικότατο αυτό πρόβλημα είναι συνολικό για όλους, όμως όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία εκείνες που υφίστανται τις πιο αρνητικές του συνέπειες είναι οι γυναίκες, αφού και πιο δύσκολα βρίσκουν δουλειά και μεγαλύτερη εκμετάλλευση υφίστανται, τη στιγμή μάλιστα που έχουν να επιτελέσουν πολλαπλούς ρόλους. Ισότητα λοιπόν στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας και όχι εξίσωση προς τα κάτω στην ανεργία, είναι το ζητούμενο. Να λοιπόν το πρώτο αίτημα ως λογική συνεπαγωγή των αξιώσεων που προκύπτουν από το πνεύμα του σημερινού νομοσχεδίου. Και οφείλω να πω ότι, από τη συνολική πολιτική της Κυβέρνησης, δεν λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, (προγράμματα επιμόρφωσης, επιδόματα, δημιουργία θέσεων εργασίας κ.λ.π.) που να ωφελούν το γυναικείο πληθυσμό της χώρας. Όσον αφορά τις υποβοηθητικές δομές του συστήματος για την ανακούφιση και τη διευκόλυνση των εργαζομένων γυναικών, όπως είναι οι παιδικοί σταθμοί, τα ολοήμερα σχολεία, τα προγράμματα βοήθειας στο σπίτι για τους γονείς των εργαζομένων που έχουν ανάγκες κ.λ.π., δυστυχώς αυτές, όχι μόνο δεν αναπτύσσονται, αλλά σε πολλές περιπτώσεις φθίνουν. Άρα η ισότητα των δύο φύλων, στην αγορά εργασίας περνά και μέσα από την ενίσχυση της οικογένειας, από τη δωρεάν παιδεία, από την εν γένει λειτουργία του κοινωνικού κράτους, πλευρές της οποίας έθιξε στην τοποθέτησή της και η εκπρόσωπος της Γ.Σ.Ε.Ε. κατά την ακρόαση των φορέων στην αρμόδια επιτροπή.

Όσον αφορά τους μηχανισμούς ελέγχου και επιτήρησης των κανόνων λειτουργίας της ισότητας, βεβαίως και χρειάζεται η συνδρομή του Συνηγόρου του πολίτη, όπως προβλέπεται και στον νομοσχέδιο, όμως εξίσου αναγκαία είναι η εύρυθμη λειτουργία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας του Υπ. Απασχόλησης. Όπως γνωρίζουμε η σημαντική αυτή υπηρεσία δεν λειτουργεί με την ένταση και την έκταση, που θα ήθελαν οι εργαζόμενοι και παραμένει ζητούμενο η περαιτέρω στελέχωση της σε έμψυχο δυναμικό και υλικές υποδομές. Ποιες προσλήψεις και πότε θα γίνουν γι’ αυτή την υπηρεσία; Ζητούμενο επίσης παραμένει το ύψος απορροφητικότητας των κοινοτικών κονδυλίων από τα ΚΠΣ που θα χρησιμοποιηθούν για τη γυναικεία απασχόληση και εργασία στη χώρα. Αναφέρθηκα στα προγράμματα επαγγελματικής επιμόρφωσης των γυναικών. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί και στα προγράμματα και για την γυναικεία επιχειρηματικότητα. Στο Νομό μου που αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα ανεργίας, τα προγράμματα αυτά μπορούν να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο για την επαγγελματική και εργασιακή αποκατάσταση των γυναικών που, είτε μεμονωμένα είτε μέσα από τις ενώσεις που δημιουργούν, προσβλέπουν στην πρόσβαση στην εργασία. Κύριοι συνάδελφοι, Στο νομοσχέδιο διατυπώνεται με σαφή τρόπο η έννοια της σεξουαλικής παρενόχλησης και η αντιστροφή του βάρους της αποδείξεως της καταγγελίας. Θεωρώ σωστή αυτή την οπτική και πιστεύω ότι με τις διευκρινήσεις που έγιναν θα λειτουργήσει θετικά και ιδιαίτερα υπέρ των γυναικών που κατά τεκμήριο γίνονται θύματα αυτής της απαράδεκτης συμπεριφοράς, αλλά και συνολικά υπέρ της ασφάλειας και προστασίας κάθε εργαζόμενου από παραβιάσεις σε βάρος τους. Η ύπαρξη τέτοιων φαινομένων που προσβάλλουν όχι μόνο τις γυναίκες, αλλά όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως φύλου, έχουν τις ρίζες τους σε στερεότυπα και σε αντιλήψεις οι οποίες με τη σειρά τους πηγάζουν κατά βάση από στρεβλώσεις όχι μόνο ενός οικονομικού αλλά και ενός γενικότερου πολιτισμικού μοτίβου στις κοινωνίες. Η καταπολέμησή τους πρέπει να είναι συνεχής και οργανωμένη τόσο από τη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία όσο και από την ίδια την αυτενέργεια της κοινωνίας των πολιτών. Όταν π.χ. η γυναίκα χρησιμοποιείται από τους μηχανισμούς προβολής προτύπων, ως αντικείμενο για διαφημιστικούς λόγους, τότε το αυγό του φιδιού διατηρείται και παραμένει επικίνδυνο για το κοινωνικό σώμα. Θα μπορούσαμε να συζητάμε ώρες για την απαράδεκτη εικόνα που δίνεται για τη γυναίκα σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα.

Στο μέτρο που η ευθύνη για την αποτροπή τέτοιων καταστάσεων βαραίνει το κράτος, νομίζω ότι μένουν πολλά ακόμα να γίνουν ώστε να εξαλειφθεί το φαινόμενο. Η ισότητα, όπως και άλλες έννοιες που αφορούν τη ζωή των ανθρώπων, είναι έννοια όχι θεωρητική άλλα καθημερινά διεκδικήσιμη. Κάθε επανάπαυση στο νομικό πλέγμα προστασίας, που υπάρχει και που διευρύνεται μ’ αυτό το νομοσχέδιο, μόνο ασφαλής δεν είναι και μόνο την επίλυση του προβλήματος δεν εγγυάται. Δεν θα πρωτοτυπήσω λέγοντας ότι, σχεδόν όλες οι εκδοχές της ανισότητας, αν ψάξουμε, όσο πίσω κι αν πάμε στο χρόνο και στην Ιστορία, θα δούμε ότι έχουν ως γενεσιουργό αιτία, άμεσα ή έμμεσα την οικονομική ανισότητα και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Χρειάζεται λοιπόν συνεχής επαγρύπνηση και πρωτοβουλίες, ευρύς κοινωνικός διάλογος και σωστές παρεμβάσεις. Πάνω απ’ όλα όμως χρειάζεται ανάπτυξη της αγοράς εργασίας, με κατοχυρωμένα δικαιώματα των εργαζομένων. Χρειάζεται αποφασιστικό χτύπημα της ανεργίας και κλείσιμο της ψαλίδας των οικονομικών ανισοτήτων. Ποια θα είναι η ουσιαστική επίδραση των ρυθμίσεων του νόμου αυτού στις εργασιακές σχέσεις και στην ισότητα των δύο φύλων, σε ποιο βαθμό και σε πόσο χρόνο θα υπάρξουν αποτελέσματα από την εφαρμογή του, θα το εκτιμούμε και θα το αποτιμούμε σ’ αυτή την αίθουσα με κάθε σχετική αφορμή.