20/3/2006 Για το σχ. Νόμου «Αναδιοργάνωση του Συστήματος Αιμοδοσίας και λοιπές Διατάξεις».

Κύριοι Συνάδελφοι, Σήμερα συζητάμε ένα νομοσχέδιο για το πολύ σημαντικό ζήτημα της αιμοδοσίας που αφορά όλους τους πολίτες αυτής της χώρας και που όλοι μας έχουμε αντιμετωπίσει περιπτώσεις προσωπικές ή του περιβάλλοντός μας για εξεύρεση αίματος σε στιγμές ανάγκης της υγείας μας πολλές εκ των οποίων είναι οριακές και καθοριστικές για την ίδια μας τη ζωή. Ως γιατρός και ως αιμοδότρια επιτρέψτε μου να πω ότι γνωρίζω ίσως καλύτερα την αγωνία των ανθρώπων που έχουν την ανάγκη αίματος είτε λόγω κάποιου έκτακτου περιστατικού που τους συνέβη, είτε λόγω χρόνιων αναγκών τους. Συγκινητική είναι επίσης και η διαπίστωση ότι πολλές χιλιάδες συμπολιτών μας είναι εθελοντές αιμοδότες, έχοντας κατανοήσει τη σημασία της προσφοράς σ’ αυτό τον τομέα και απ’ αυτή την άποψη οφείλουμε όλοι μας να σταθούμε με ιδιαίτερη ευθύνη απέναντι σ’ αυτούς, αλλά και σε όλους όσους θα μπορούσαν να ενταχθούν στον αιμοδοτικό εθελοντισμό, με προτάσεις και θέσεις που ευνοούν αυτή την κοινή προσπάθεια της κοινωνίας. Θα πρέπει να επισημάνω εξ αρχής ότι: Η αιμοδοσία και το σύστημα διαχείρισής της στην Ελλάδα αντιμετωπίστηκαν συστηματικά με το Νόμο 1820/88 του ΠΑΣΟΚ και με τις μετέπειτα προσαρμογές του. Με το νόμο εκείνο ορίζονταν οι αρχές που πρέπει να διέπουν την αιμοδοσία καθώς και το σύστημα διαχείρισής της και τα αρμόδια όργανα που ήταν απαραίτητα για να λειτουργήσει η όλη αυτή διαδικασία. Με τις συστηματικές προσπάθειες των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και των πολιτικών ηγεσιών του Υπουργείου Υγείας κατά κύριο λόγο, η χώρα μας κατάφερε να φθάσει σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα επάρκειας αίματος και το 1998 να καλύπτεται το 97% περίπου των αναγκών.

Η Ελλάδα χρειάζεται περίπου 600.000 φιάλες αίματος ετησίως. Το 1998 παίρναμε από το εξωτερικό 8.000 φιάλες ενώ σήμερα φθάσαμε να εισάγουμε γύρω στις 50.000 για να καλυφθούν οι ανάγκες που υπάρχουν. Το παρόν σχ. Νόμου επαναλαμβάνει πολλές διατάξεις του Ν. 1820/88 οι οποίες αναφέρονται κυρίως στις γενικές αρχές στις οποίες στηρίζεται ο θεσμός της αιμοδοσίας. Υπάρχουν βέβαια και σημαντικές αλλαγές για τις οποίες θα αναφερθώ στη συνέχεια και που δεν αναφέρονται στις κοινοτικές οδηγίες αλλά έχουν να κάνουν με τη διάρθρωση του συστήματος για να μπορέσει το Υπουργείο Υγείας και η Κυβέρνηση να ελέγξουν πολιτικά την λειτουργία των θεσμών και των θεσμικών οργάνων που συγκροτούνται για το ζήτημα αυτό της διαδικασίας της αιμοδοσίας στη χώρα. Στην Αιτιολογική Έκθεση αναφέρεται ότι επιτυγχάνεται τόσο ο εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Αιμοδοσίας, όσο και η εναρμόνιση του με τις επιταγές του Κοινοτικού Δικαίου. Όμως πρέπει να παρατηρήσω ότι δεν αναφέρεται ρητά ως όφειλε να γίνει η οδηγία 33 του 2004 περί εφαρμογής της μητρικής οδηγίας 98 του 2002 παρά το ότι έχει δημοσιευθεί με προεδρικό διάταγμα. Εξακολουθώ να πιστεύω, ότι η αναφορά συγκεκριμένα στις οδηγίες αυτές πρέπει να υπάρξει και να διατυπωθεί σαφώς στο εν λόγω κείμενο. Επίσης προεισαγωγικά θα πρέπει να τονίσω ότι οι λοιπές διατάξεις του σχεδίου νόμου που καταλαμβάνουν το ήμισυ των άρθρων του κατά την προσφιλή τακτική της Ν.Δ., δημιουργούν προϋποθέσεις υποβάθμισης της αξίας του καθ’ αυτού αντικειμένου που είναι η αιμοδοσία, και συντείνουν πιθανόν σε μια θεώρηση του, λιγότερο βαρύνουσα απ’ αυτή που θα’ πρεπε να είναι. Αλλά και γι’ αυτό το θέμα θα μιλήσω αναλυτικά στη συνέχεια. Και έρχομαι τώρα σ’ αυτό καθ’ αυτό το ζήτημα της αιμοδοσίας και της επιχειρούμενης αναδιάρθρωσης του συστήματος της λειτουργίας της στη χώρα μας. Δύο, κατά τη γνώμη μου είναι τα επίπεδα που πρέπει να συγκεντρώσουμε τον προβληματισμό μας για μια ολοκληρωμένη θεώρηση του ζητήματος. Το πρώτο αφορά αυτή καθ’ αυτή την επάρκεια αίματος σύμφωνα με τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. Το δεύτερο και επίσης σημαντικό, σχετίζεται με το σύστημα ελέγχου του παρεχόμενου αίματος σε όλα τα στάδια και τη διάρθρωση των υπηρεσιών που λειτουργούν ή επαναπροσδιορίζονται για την άριστη, κατά το δυνατόν, διασφάλιση του επιθυμητού αποτελέσματος που είναι ακριβώς, η άρτια και ολοκληρωμένη διαχείριση της αιμοδοσίας στη χώρα μας. Για το πρώτο σκέλος πρέπει να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια, οι ποσότητες αίματος θεωρούνται ικανοποιητικές σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες – περίπου 6 μονάδες αίματος ανά 100 κατοίκους. Οι ιδιαιτερότητες όμως της χώρας μας που αφορούν πρώτον, στην κατανάλωση περίπου του 17-20% των διαθεσίμων ποσοτήτων αίματος στους πολυμεταγγιζόμενους ασθενείς, δεύτερον στην ανορθολογική χρήση του για διάφορους λόγους, τρίτον στην είσοδο και παραμονή στην Ελλάδα μεγάλου αριθμού μεταναστών, καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες ενίσχυσης του συστήματος αιμοδοσίας στη χώρα. Οι νέες συνθήκες που προανέφερα επιγραμματικά, καθώς και οι σύγχρονες διεθνείς προδιαγραφές και οι επιταγές του κοινοτικού δικαίου της ΕΕ., επιβάλλουν να τοποθετηθούμε επί της αρχής του νομοσχεδίου αυτού, προβαίνοντας και σε ορισμένες χρήσιμες και καίριες παρατηρήσεις και επισημάνσεις.

Η πρώτη και σημαντική επισήμανση, αφορά την απουσία αναφοράς στο εν λόγω κείμενο, ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Προγράμματος που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του θεσμού της εθελοντικής αιμοδοσίας στη χώρα μας και στη συστηματική και νομοθετημένη εκπαίδευση του πληθυσμού. Η έλλειψη αυτή, σε συνδυασμό με την οπτική που έχει η Νέα Δημοκρατία γι’ αυτό το θέμα, όπως τη διατύπωσε στο σχετικό νόμο του Υπουργείου Πολιτισμού που συζητήθηκε πρόσφατα στη Βουλή, μας κάνει να πιστεύουμε ότι δεν είναι τυχαία και ότι δεν υπάρχει διάθεση προώθησης του εθελοντικού κινήματος ούτε στο θέμα της αιμοδοσίας, στο βαθμό που αυτό δεν ελέγχεται και δεν καθοδηγείται από την κυβέρνηση και τις επιλογές της. Εγώ όμως θα επιμείνω ότι ειδικά για το ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος στη δημιουργία συνείδησης εθελοντισμού στην αιμοδοσία αλλά και στο ήδη εφαρμοζόμενο πρόγραμμα με γνωστικό αντικείμενο το αίμα και τις λειτουργίες του, πρέπει να υπάρξει επέκταση και θεσμοθέτηση μέτρων, ώστε να προαχθεί στα σχολεία η προσπάθεια γύρω από αυτό το ζήτημα, με σχέδιο και συγκεκριμένους στόχους. Όσον αφορά την προσέγγιση και τη διατήρηση των εθελοντών αιμοδοτών, πρέπει το κράτος να διασφαλίζει πάντα: α) τη φροντίδα του αιμοδότη πριν, κατά και μετά την αιμοδοσία, έτσι ώστε να μην υφίσταται κανενός είδους κόστος. β) τις κατάλληλες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους που συντελείται η διαδικασία της αιμοδοσίας. γ) την αυστηρή τήρηση των διαδικασιών προστασίας των προσωπικών δεδομένων των αιμοδοτών. δ) την επάρκεια του απαραίτητου νοσηλευτικού, τεχνολογικού, διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού για να εξασφαλίζεται η άρτια και συνεχόμενη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών. Δυστυχώς, με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο θέμα των προσλήψεων σε όλο το φάσμα των υγειονομικών υπηρεσιών του ΕΣΥ δεν δημιουργείται καμιά αισιοδοξία για την επίτευξη του παραπάνω στόχου για τις δράσεις και τα μέτρα που προανέφερα και που αποτελούν και θέσεις της Ο.Κ.Ε. και εν πολλοίς και των εθελοντικών οργανώσεων αιμοδοτών. Πρέπει να υπάρξει επιπρόσθετη νομοθετική εργασία που θα συνηγορεί σι’ αυτό που έθεσα στην αρχή ως αναγκαιότητα, δηλαδή στη σύνταξη ενός ολοκληρωμένου και υποβοηθούμενου από το κράτος, εθνικού Σχεδίου Δράσης, με προϋπολογισμό, αρχές και στόχους. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την κατεύθυνση καλούνται να παίξουν τα Μ.Μ.Ε. στο σύνολό τους και ιδιαίτερα τα κρατικά , με την οργανωμένη, μόνιμη και ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών στα ζητήματα που αφορούν την αιμοδοσία και την κινητοποίηση όλων γι΄αυτό το ζήτημα. Έρχομαι τώρα, στο θέμα της εναρμόνισης. Βεβαίως πρέπει να υπάρξει εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου της Ευρώπης σύμφωνα με την οδηγία 2004/33/Ε.Κ.της επιτροπής της 22ας Μαρτίου 2004, «Δια την εφαρμογή της οδηγίας 2002/98/Ε.Κ. του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» με την οποία θεσπίζονται πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας για τη συλλογή, τον έλεγχο, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή του ανθρώπινου αίματος και των συστατικών του. Όμως παράλληλα πρέπει να τονιστούν, να διευκολυνθούν και να εφαρμοστούν οι πολιτικές εκείνες που θα καταστήσουν την όλη διαδικασία της αιμοδοσίας ουσιαστική, ασφαλή και άρρηκτα συνδεδεμένη με την κοινωνία που είναι και το μείζον ζητούμενο. Έτσι, πρέπει να επισημάνω ορισμένες πλευρές που δεν καλύπτονται από το σχέδιο νόμου που συζητάμε σήμερα. Στα άρθρα του απουσιάζει η διασύνδεση μεταξύ κέντρων Αίματος και Νοσοκομειακών Υπηρεσιών Αιμοδοσίας. Η δημιουργία ενός σαφούς πλαισίου λειτουργικής, εκπαιδευτικής και ερευνητικής διασύνδεσής τους χρειάζεται οπωσδήποτε να διατυπωθεί και να ενσωματωθεί στο κείμενο για να υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα των σχέσεων των κέντρων αυτών και των υπηρεσιών αιμοδοσίας. Ειδικά για το Εθνικό Κέντρο Παρασκευής Παραγώγων Αίματος «ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ» δεν προσδιορίζεται η σχέση αυτού με την κύρια πυραμίδα της αιμοδοσίας δηλαδή το ΕΚΑ, τα κέντρα αίματος και τις νοσοκομειακές υπηρεσίες αιμοδοσίας.

Δεν γίνεται σαφής αναφορά ότι το κέντρο αυτό προμηθεύεται πλάσμα από τα κέντρα αίματος. Επίσης, βασική προϋπόθεση για την ασφαλή και αποτελεσματική λειτουργία των μονάδων αυτών, είναι η προηγούμενη πιστοποίησή τους από επίσημο εθνικό φορέα πιστοποίησης. Η διαδικασία της πιστοποίησης εξασφαλίζει την πλήρωση των ίδιων προϋποθέσεων ασφαλούς λειτουργίας απ’ όλους τους επιμέρους φορείς, γεγονός που διασφαλίζει στο μέγιστο την υγεία του δότη όσο και του λήπτη αίματος. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στη μεταφορά και στη διακίνηση αίματος από και προς τις νοσοκομειακές υπηρεσίες αιμοδοσίας και τα κέντρα. Η μεταφορά αυτή θα είναι καλύτερα ελεγχόμενη και ασφαλέστερη, όταν γίνεται σε μικρό περιφερειακό επίπεδο. Ένα κεφαλαιώδες ζήτημα από το οποίο εξαρτάται η επιτυχία της όλης διαδικασίας της αιμοδοσίας, είναι η αρχή της αποκέντρωσης και της διασύνδεσης με την κοινωνία. Στο νόμο 1820/88 προεβλέπετο ότι στο Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας, συμμετέχει και ένας εκπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης, που θα ορίζονταν από την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. Στο παρόν Σχέδιο Νόμου δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το Υπουργείο Υγείας και η κυβέρνηση όχι μόνο δεν παίρνουν υπ΄όψη τους τις τοπικές κοινωνίες και τους κοινωνικούς φορείς από όπου τροφοδοτείται ο εθελοντισμός και στο θέμα της αιμοδοσίας, αλλά επίσης ότι στόχο έχουν τον απόλυτο έλεγχο των συντονιστικών και αποφασιστικών οργάνων για να αποκομίσουν στενά κομματικά οφέλη και προβολή. Αντίστοιχο ζήτημα εγείρεται και με την μη εκπροσώπηση στο Δ.Σ. του Ε.Κ.Α. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών (Π.Ο.Σ.Ε.Α.) που προεβλέπετο επίσης στον 1820/88/. Αυτό, επισημαίνει και η Π.Ο.Σ.Ε.Α. στις προτάσεις της και ζητά να υπάρξει συγκεκριμένη διατύπωση στο νόμο για τη συμμετοχή ενός εκπροσώπου από το Διοικητικό της Συμβούλιο, στο Δ.Σ. του Ε.Κ.Α. Επίσης δεν προβλέπεται συμμετοχή στο Δ.Σ. εκπροσώπου της ιατρικής κοινότητας. Η πρόταση μου είναι να υπάρχει εκπρόσωπος της αιματολογικής εταιρείας. Σε σχέση με την αποκέντρωση πρέπει να παρατηρήσω επιπροσθέτως, ότι δεν έχει προσδιοριστεί ο αριθμός αλλά και η γεωγραφική κατανομή των Κέντρων Αίματος και για να γίνει αυτό χρειάζεται να ληφθούν υπ’ όψη τόσο η ήδη υπάρχουσα υποδομή ( κέντρα αιμοδοσίας ), όσο και οι πληθυσμιακές ανάγκες και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας. Ο επαγγελλόμενος εκσυγχρονισμός του συστήματος αιμοδοσίας δεν μπορεί να νοηθεί αν στην εποχή μας δεν γίνει χρήση των νέων τεχνολογιών που θα υποστηρίζουν το εγχείρημα αυτό. Όμως δεν αναφέρονται στο σχ. Νόμου με σαφή τρόπο η δημιουργία μηχανοργάνωσης του συστήματος ως ξεχωριστό βήμα και δεν προβλέπεται γι’ αυτό το σκοπό δαπάνη από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους. Πως θα μηχανογραφηθεί το σύστημα; και αν μηχανογραφηθεί, που εγγράφονται οι δαπάνες που απαιτούνται γι΄αυτό. Ποια είναι η δαπάνη για την υλοποίηση των προγραμμάτων απασχολούμενου στην αιμοδοσία προσωπικού, καθώς και για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Η μη ύπαρξη συγκεκριμένου στόχου για την ενημέρωση αυτή μας οδηγεί στο να εκτιμήσουμε ότι δεν σας απασχολεί αυτή η πλευρά του ζητήματος και ότι το σύστημα θα πορευθεί γραφειοκρατικά, στατικά και όχι δυναμικά ως διαδικασία στην κοινωνία. Πότε θα προωθηθεί το Προεδρικό Διάταγμα από το Υπουργείο Υγείας για την πλήρη εφαρμογή των Κοινοτικών οδηγιών εναρμόνισης για την αιμοδοσία. Στις λοιπές διατάξεις του σχ. Νόμου (άρθρα 16-31), διαπιστώνεται για μια ακόμη φορά η τάση του Υπουργείου Υγείας για πολλές αποσπασματικές διευθετήσεις οι περισσότερες από τις οποίες αφορούν συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού ή και συγκεκριμένα πρόσωπα που δεν κατονομάζονται στο κείμενο, αλλά που αναφέρθηκαν από τον κύριο Ν. Κακλαμάνη στη Διαρκή Επιτροπή.

Αυτή η πρακτική των επί μέρους διευθετήσεων παραπέμπει στις λογικές μικροκομματικών σκοπιμοτήτων της Ν.Δ. για την αποκόμιση ψήφων. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται πολύ συχνά και πολύ έντονα στα νομοσχέδια της Κυβέρνησης, όπως και τροπολογίες της τελευταίας στιγμής που η ίδια φέρνει με κάθε ευκαιρία. Το επιχείρημα του Υπουργείου, ότι τα άρθρα στις λοιπές διατάξεις καλύπτουν αιτήματα φορέων και πληθυσμιακών ομάδων, δεν αναιρεί το γεγονός της ψηφοθηρικής διάθεσης της Κυβέρνησης. Θα αναφερθώ βέβαια αναλυτικότερα στη συζήτηση επί των άρθρων, αλλά επιγραμματικά επισημαίνω ότι στο κομμάτι αυτό του σχεδίου νόμου τίθονται θέματα που μας έχουν απασχολήσει πολλές φορές σε άλλους νόμους που έφερε το Υπουργείο Υγείας, όπως για παράδειγμα η αξιολόγηση των γιατρών στα Νοσοκομεία. Εδώ και ενάμιση χρόνο δεν έχει γίνει καμία κρίση με αποτέλεσμα και τα νοσοκομεία να στερούνται του απαραίτητου ιατρικού προσωπικού και οι συνάδελφοι γιατροί που περιμένουν να κριθούν να έχουν και απώλεια εισοδήματος και στέρηση στη βαθμολογική τους εξέλιξη. Επίσης η ρύθμιση που αφορά μετατάξεις υπαλλήλων της Τ.Α. στον ΟΚΑΝΑ και που μάλιστα αφορά ορισμένα συγκεκριμένα πρόσωπα που μας ανέφερε ο κύριος Υπουργός στη συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή, υποδηλώνει μια γενικότερη τάση να καλύπτονται υπαρκτά κενά, όχι με νέες προσλήψεις υπαλλήλων αλλά με εσωτερικές ανακατανομές στο Δημόσιο χωρίς να λύνουν τα προβλήματα στελέχωσης των υπηρεσιών. Και με την αφορμή αυτή θέλω να επαναλάβω το θεμελιώδες και επιτακτικό ζήτημα των προσλήψεων στο χώρο της Υγείας που μέχρι στιγμής παραμένει ως η σοβαρότερη εκρεμμότητα. Αυτό ισχύει ως ανάγκη και για τη στελέχωση των υπηρεσιών Αιμοδοσίας όπως προανέφερα. Κλείνοντας την τοποθέτηση μου, δηλώνω ότι θα ψηφίσουμε το σχέδιο νόμου επι της αρχής, υπό το πρίσμα όμως των παρατηρήσεων που έκανα και που θα διατυπώσουν και οι υπόλοιποι συνάδελφοι μου του ΠΑΣΟΚ. Πρέπει όμως επίσης να υπογραμμίσω ότι ο νόμος αυτός πρέπει να επαναξιολογηθεί μετά από σύντομο διάστημα, όσον αφορά την εφαρμογή του, γιατί αν δεν γίνει αυτό πολύ φοβάμαι ότι σύντομα θα πορευθεί με φθίνοντα ρυθμό και με εμπλοκές, λόγω και της έλλειψης στρατηγικής που επισήμανα αλλά και των γρήγορων εξελίξεων στους τομείς της αιμοδοσίας και στις πολλές παραμέτρους που την καθορίζουν.

Related Posts

Copyright © 2011-2024 perlepe.gr | Developed by Oceancube - Hosted by innoview.gr